Jeszcze niedawno bardzo trudno było go kupić, na szczęście dziś warzywo to zyskuje coraz większą popularność. Topinambur, bo o nim mowa, to prawdziwy „superfoods”! Warto włączyć go do swojego jadłospisu, ponieważ te niepozorne bulwy są niezwykle bogate w  substancje bioaktywne korzystnie oddziałujące na zdrowie. Czym właściwie jest topinambur? Jak smakuje, jak go przyrządzić i jakie posiada właściwości? Dowiesz się tego z poniższego artykułu!

Fantastyczne warzywo

Pochodzenie i wygląd

Topinambur, czy też słonecznik bulwiasty, to roślina pochodząca z Ameryki Północnej. Posiada jadalne bulwy, które charakteryzują się wysoką wartością odżywczą i są chętnie spożywane na całym świecie. Ich wnętrze jest koloru białego lub żółtego, czasem z czerwonym zabarwieniem, z zewnątrz zaś wyglądem przypominają imbir. Z uwagi na swoje wyjątkowe właściwości warzywo to szczególnie polecane jest w diecie cukrzycowej.

Jak smakuje topinambur?

Bulwy topinamburu wyróżniają się oryginalnym smakiem - jest on słodki i lekko orzechowy, co stwarza wiele różnorodnych możliwości zastosowania. Można spożywać je na surowo, jednak najczęściej stosuje się obróbkę cieplną w formie gotowania w wodzie lub na parze, pieczenia, a także kiszenie. Warto pamiętać, iż długie gotowanie powoduje wzrost zawartości fruktozy, w wyniku czego topinambur staje się coraz słodszy. 

Topinambur stosowany jest również do produkcji produktów spożywczych, na przykład mąki, substytutu kawy naturalnej czy „fit” przekąsek. 

Wartości odżywcze

Topinambur posiada dość niską wartość energetyczną - 100 gramów bulw dostarcza około 73 kcal, czyli podobnie, jak ziemniak. Głównym składnikiem są węglowodany w postaci skrobi oraz cukrów prostych, ale warzywo to wyróżnia się również zawartością białka o wysokiej wartości biologicznej, czyli zawierającego niezbędne aminokwasy w korzystnych proporcjach. 

Dzięki składowi bogatemu w błonnik pokarmowy topinambur może okazać się skuteczny w diecie odchudzającej - błonnik pęczniejąc w żołądku i jelitach daje długo utrzymujące się uczucie sytości. Warto również zwrócić uwagę na zawartość żelaza, które jest trzykrotnie wyższe niż w ziemniakach. Ponadto słonecznik bulwiasty zawiera witaminy z grupy B, witaminę C, β-karoten, miedź, magnez i potas. 

Właściwości lecznicze topinamburu

Główną frakcją węglowodanów obecnych w bulwie topinamburu jest inulina. Inulina to cukier, który nie jest trawiony przez człowieka, stanowi zaś pożywkę dla bytujących w jelitach bakterii. Działając jak prebiotyk, pobudza rozwój prawidłowej flory jelitowej przy jednoczesnym hamowaniu wzrostu bakterii gnilnych i patogennych, a także utrzymuje właściwe pH. Może być pomocna przy wszelkich zatruciach pokarmowych. Co więcej, inulina wpływa immunostymulująco na układ odpornościowy, pomaga w normalizowaniu glikemii poposiłkowej i profilu lipidowego, a także w wiązaniu i wydalaniu szkodliwych związków.

Ponieważ w wyniku hydrolizy inuliny powstaje fruktoza, bogaty w nią topinambur chętnie stosowany jest do produkcji produktów funkcjonalnych przeznaczonych dla pacjentów chorych na cukrzycę.

W jaki sposób wykorzystać?

Topinambur jest niezwykle wdzięcznym warzywem, które doskonale komponuje się w przeróżnych potrawach. Można stosować go jako typowy gotowany dodatek skrobiowy (zamiast ziemniaków) lub do wszelkiego rodzaju zup (np. jarzynowej). Łącząc go z pieczarkami, serem, szynką lub boczkiem w łatwy sposób przyrządzisz zapiekankę. Surowy lub pieczony topinambur będzie fantastycznym dodatkiem do sałatek, na przykład z burakami lub jabłkiem.  

Topinambur w kuchni - przepisy 

Jak ugotować topinambur?

Gotowanie topinamburu wygląda podobnie, jak przygotowywanie ziemniaków, choć czas gotowania w osolonej wodzie jest mniej więcej o połowę krótszy. Dodanie do wody soku z cytryny zapobiega ciemnieniu. Nie jest wskazane obieranie bulw, ponieważ pozbędziesz się w ten sposób wielu cennych składników odżywczych. Pamiętaj jednak o bardzo dokładnym ich umyciu. 

Chipsy z topinamburu 

Chipsy to jeden z najprostszych sposobów na topinambur. Wystarczy pokroić bulwy w paski i smażyć do chrupkości na rozgrzanej oliwie z oliwek. W zależności od upodobań podawaj je z solą lub dipem. (sprawdź koniecznie chipsy warzywne i owocowe w naszym sklepie!)

Puree z topinamburu 

Do ugotowanych na miękko bulw topinamburu dodaj śmietany lub mleka, dopraw solą oraz pieprzem. Całość zblenduj na gładką masę. 

Zupa krem z topinamburu

Umyj i obierz ½ kg topinamburu. Pokrojoną w kostkę cebulę podsmaż w garnku na złoty kolor, możesz dodać do niej gałązkę rozmarynu. Dodaj 1 ząbek czosnku oraz topinambur i smaż całość przez kilka minut. Wlej do garnka ½ litra bulionu warzywnego i gotuj przez 20 minut, aż zmięknie topinambur. Zblenduj całość na gładki krem. Na koniec dodaj pół szklanki mleka oraz dopraw do smaku solą i cukrem. Gotowe!