Napój sojowy a mleko sojowe. Właściwości, wady i zalety

Napój sojowy powstał w Chinach, lecz obecnie stosowany jest na całym świecie jako najczęściej wybierany substytut mleka krowiego w diecie roślinnej lub przez osoby z nietolerancją laktozy. Charakteryzuje się on zbliżoną do produktu zwierzęcego zawartością białka, tłuszczów i węglowodanów, a dodatkowo zawiera składniki bioaktywne o prozdrowotnym działaniu. Dowiedz się więcej o tym popularnym napoju!

Właściwości

Mleko sojowe - wartość odżywcza

Napój sojowy otrzymuje się w wyniku namaczania nasion soi w wodzie. To właśnie soja jest najczęściej stosowanym zamiennikiem białka zwierzęcego. Wyróżnia się korzystnym składem aminokwasowym, a przy tym jest także dobrym źródłem niezbędnych organizmowi nienasyconych kwasów tłuszczowych. Ponadto zawiera także witaminę E, witaminy z grupy B, kwas foliowy, żelazo, wapń i cynk. 

Dzięki zawartości β-karotenu, flawonoidów, kwasów fenolowych i witaminy C soja charakteryzuje się działaniem antyoksydacyjnym, czyli przeciwnowotworowym oraz spowalniającym procesy starzenia się komórek. 

Napój sojowy a mleko krowie

Wartość odżywcza napoju sojowego jest zbliżona do krowiego. Przede wszystkim dorównuje krowiemu odpowiednikowi pod względem zawartości i łatwostrawności białka, co zdecydowanie wyróżnia mleko sojowe wśród wszystkich napojów roślinnych.

Posiada również korzystny profil kwasów tłuszczowych.

Tym zaś, co szczególnie odróżnia skład tego produktu od mleka krowiego, jest zawartość cennego błonnika pokarmowego oraz obecność innych składników bioaktywnych o prozdrowotnym działaniu, między innymi izoflawonów.

To właśnie napoje sojowe, dodatkowo wzbogacone w wapń, będą stanowić najlepszy, pod względem wartości odżywczych, odpowiednik mleka krowiego. 

Czy napój sojowy i mleko sojowe to to samo?

Aktualne regulacje obowiązujące na terenie Unii Europejskiej nie pozwalają, aby nazwy handlowe napojów roślinnych zawierały słowo „mleko”, ponieważ niniejsze określenie zarezerwowane jest wyłącznie dla produktów pochodzenia zwierzęcego. W mowie potocznej popularne jest jednak stosowanie określenia „mleko sojowe” wobec tego napoju. 

Wady i Zalety

Czy mleko sojowe jest zdrowe?

Napój sojowy obecności wielu cennych składników zawdzięcza działania sprzyjające zdrowiu człowieka. Można wśród nich wyróżnić:

• prewencyjne działanie w chorobach nowotworowych,
• obniżenie stężenia cholesterolu we krwi, 
• obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, 
• działanie przeciwzakrzepowe,
• poprawę funkcjonowania naczyń krwionośnych,
• zmniejszenie ryzyka zachorowania na choroby układu krążenia,
• łagodzenie uciążliwych skutków menopauzy.

Różnorodność produktów

Wciąż rosnąca popularność diety wegańskiej sprawia, że wybór zamienników roślinnych jest naprawdę spory. Dokonując zakupu napoju sojowego, można wybierać spośród różnorodnych produktów: słodzonych i niesłodzonych, niskotłuszczowych, smakowych (na przykład waniliowych i czekoladowych), a także wzbogacanych w dodatkowe witaminy i minerały.

Walory smakowe

Każdy konsument poszukuje nieco innych cech wśród napojów roślinnych. Jedni wybierają napoje możliwe do spienienia, inni szukają wśród produktów smaku i zapachu podobnego do mleka krowiego, a jeszcze inni preferują, gdy są one neutralne. Dzięki dużej różnorodności napojów dostępnych w sprzedaży każdy może znaleźć smak najbardziej mu odpowiadający.

Cukier i inne dodatki

Choć oryginalna receptura naturalnego napoju sojowego uwzględnia użycie zaledwie dwóch składników, czyli ziaren soi i wody, to niestety w składzie części z szeroko dostępnych w sprzedaży produktów znaleźć można o wiele dłuższą listę. Wśród dodatków najczęściej stosowanych wyróżnia się cukier lub inne substancje słodzące. Smakowe, dosładzane mleko sojowe może zawierać nawet 66 g cukru w litrowym opakowaniu - to aż 5 i pół łyżek!

Ponadto na etykietach nader często znaleźć można sól, substancje zagęszczające, stabilizatory i regulatory kwasowości, a także inne syntetyczne dodatki. 

W poniższej tabeli zestawiono trzy przykładowe produkty oraz zawartość cukrów prostych.

Uniwersalny produkt

Napój sojowy, zwany również mlekiem sojowym, najpowszechniej używany jest do kawy jako substytut produktu zwierzęcego, ale sprawdza się także w połączeniu z innymi produktami. Użyjesz go między innymi do owsianek, kasz, koktajli i smoothie, deserów, ciast czy naleśników. 

Pamiętaj, aby wybierać produkty z jak najkrótszym składem, bez dodatku syntetycznych substancji. W Arkanach Smaku dodatkowo znajdziesz produkty, które powstały na bazie ekologicznych składników - naturalne i o wysokiej jakości.

Piśmiennictwo:

• Hoffmann M. i wsp. “Jakość sensoryczna i wartość odżywcza wegańskich substytutów mleka krowiego”, Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 2015
• Hoffmann M. i wsp. “Zamienniki białka zwierzęcego - technologia, wartość odżywcza, możliwości wykorzystania”, Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 2009
• vegetest.pl