Czosnek niedźwiedzi - przepisy na dania, pesto, zupy, przetwory

Przepisy na czosnek niedźwiedzi? Sprawdź, czym się różni od zwykłego czosnku!

Kiedy słyszymy tę nazwę, przed oczami mamy kulkę składającą się z ząbków o intensywnym i bardzo charakterystycznym zapachu. Czosnek pospolity jest naturalnym antybiotykiem i cennym dodatkiem w kuchni. Jeszcze lepszy pod względem właściwości jest czosnek niedźwiedzi (allium ursinum), cechujący się bogactwem związków siarki, które pozytywnie wpływają na układ sercowo-naczyniowy, pokarmowy, a także pomagają zwalczać wirusy, bakterie.

Roślina znana jest pod nazwami lokalnymi jako: cebula czarownic lub czosnek cygański. W naturze pojawia się na przełomie marca i kwietnia, głównie w Bieszczadach, Puszczy Kampinoskiej, Białowieskiej i w okolicach Sandomierza. Jest objęty częściową ochroną. Jest to także roślina uprawna o szerokim zastosowaniu kulinarnym.

Niebezpieczeństwo pomyłki z konwalią

Według starogermańskiej legendy nazwa rośliny wzięła się stąd, że stanowiła ona pierwszy posiłek misia po wybudzeniu się z zimowego snu. Jadalną częścią są liście zawierające substancje prozdrowotne. Kwiaty mogą zawierać składniki trujące, dlatego nie należy ich zjadać. 

Samodzielne zbieranie rośliny w lesie nie jest wskazane, ponieważ rośnie on w tym samym czasie, co trująca, choć piękna konwalia, a liście obu są podobne. O wiele bezpieczniejsze jest pozyskiwanie czosnku z uprawy.

Czosnek niedźwiedzi – właściwości lecznicze

Nie posiada ząbków. Kulinarnie i leczniczo wykorzystuje się liście, które mają czosnkowy smak. Ma bardzo cenne właściwości prozdrowotne. Zawiera związki siarki, dzięki czemu zapobiega infekcjom układu oddechowego i grypie. Obecne w nim kwasy fenolowe, rozrzedzają wydzielinę zalegającą w oskrzelach, co ułatwia odkrztuszania i pomaga pozbyć się kaszlu. 

Roślina wykazuje działanie podobne do antybiotyku, gdyż niszczy baterie chorobotwórcze bez zakłócana równowagi naturalnej flory bakteryjnej. Stymuluje produkcję immunogloblin, czyli wzmacnia odporność. Związki zawarte w omawianej roślinie podwyższają poziom dobrego cholesterolu HDL i trójglicerydów, dzięki czemu zapobiega wystąpieniu miażdżycy, zawału serca, choroby wieńcowej i udaru.

Przepisy z czosnkiem niedźwiedzim na zimę i nie tylko

Wykorzystuje się go w kuchni jako składnik past, kremów, sosów, serów, twarogów, dań mięsnych, sałatek. Można go kisić i suszyć. Wystarczy posiekać liście nożem i dodać do przygotowywanego posiłku. Czosnek niedźwiedzi do słoika czy kiszony to popularne przepisy na zimę.

Kiszony czosnek niedźwiedzi

Ma trochę łagodniejszy smak niż jego pospolity kuzyn. Dlatego warto go zakisić. W takiej formie jest rewelacyjnym dodatkiem do sosów, zup i kanapek. Ważne jest to, aby zbierać liście tuż przed zakwitnieniem. Sam proces przypomina robienie kiszonych ogórków. 

Czosnek niedźwiedzi do słoika to świetny zimowy zestaw witamin. Do jego przygotowania potrzebujemy: 

• 300 - 500 g liści
• 2 łyżeczki soli
• ewentualnie dodatki do kiszenia ogórków np. chrzan, liść laurowy, ziele angielskie

1. Młode liście razem z ogonkami myjemy, możemy pokroić i układamy ciasno w słoikach.
2. Przesypujemy solą (na litrowy słoik 2 łyżeczki) soli i dodajemy aromatyczne dodatki.
3. Liście zalewamy gorącą wodą, czosnek lekko ubijamy, by usunąć jak najwięcej powietrza.
4. Po dwóch tygodniach czosnek się ukisi. 

Najlepszym miejscem do przechowywania kiszonego czosnku niedźwiedziego jest pomieszczenie suche, zaciemnione i chłodne, np.: piwnica lub dolna półka lodówki. W takim miejscu dobrze zakręcone słoiki postoją dłużej niż rok. Przetwory można jeść prosto ze słoika, dodawać do kremów i sałatek.

Przetwór ma bardzo cenne właściwości prozdrowotne: obniża ciśnienie krwi, zapobiega miażdżycy, znacznie zmniejsza ilość żółci powstającej w organizmie. Ze względu na właściwości zasadowe, jest produktem zalecanym dla osób mających problemy z nadprodukcją kwasu żołądkowego, które często zmagają się nieprzyjemną zgagą. Kiszony czosnek niedźwiedzi zapobiega jej powstawaniu.

Pesto z czosnku niedźwiedziego

Świeży czosnek niedźwiedzi zyskuje popularność, ponieważ jest łagodniejszy w smaku od tradycyjnych ząbków i ma naprawdę dobry wpływ na ludzkie zdrowie. Co można zrobić z niego oprócz ukiszenia? Mnóstwo smacznych potraw i dodatków! 

Jeżeli ktoś nie przepada za kiszonkami, to może czosnek niedźwiedzi do słoika wrzucić w innej formie, m.in.: pesto. Jak je zrobić? Wystarczy zmiksować w blenderze opukane liście, dodać sól i olej. Masę należy włożyć do wyparzonych słoików, uważając, aby nie powstały pęcherzyki powietrza. Przysmak można wzbogacić o dodatki takie jak: nasiona słonecznika, orzechy, czy żółty ser. Potrawę najlepiej przechować w lodówce.

Suszony czosnek niedźwiedzi

Jednym ze sposobów przechowywania czosnku niedźwiedziego jest zrobienie z niego suszu. Najprostszy przepis to wysuszenie roślin w suszarce. Suszy się je około 5 - 6 godzin. 

Nalewka z czosnku niedźwiedziego

Nalewka z takiego czosnku niedźwiedziego wykazuje właściwości lecznicze. Wspiera pracę układu krążenia, układu pokarmowego i immunologicznego. To nic innego jak jego świeżo zebrane liście zalane spirytusem, wódką lub innym mocnym alkoholem. Alkohol wydobywa z ziół smak, aromat i bogactwo prozdrowotnych właściwości.  

Tak przygotowany płyn należy odstawić w ciepłe miejsce (np. na słońcu) i po 3 tygodniach mamy gotowy napitek. Trzeba pamiętać o codziennym delikatnym potrząsaniu butelką, by przemieszać jej zawartość i wydobyć z liści czosnku wszystkie drogocenne substancje. Po trzech tygodniach trzeba odcedzić liście i przelać nalewkę do butelki. 

Napój można sporządzić z liści suszonych, ale wyciąg ze świeżych liści jest bardziej wartościowy. Nalewka z czosnku niedźwiedziego ma działanie przeciwbólowe i przeciwzapalane, wspiera pracę układu krążenia oraz chroni przed rozwojem pasożytów, typu: owsiki, glisty, tasiemce. Wzmacnia odporność.

Makaron z czosnkiem niedźwiedzim

Zastosowanie w kuchni czosnku niedźwiedziego jest coraz popularniejsze. Może być on składnikiem sosu do produktów sypkich, tworząc wartościowe, odżywcze i zdrowe danie obiadowe. Wystarczy 15 minut i obiad jest gotowy. Aby przygotować pastę z czosnkiem niedźwiedzim, potrzebujemy:

• ulubiony makaron
• pesto z czosnku niedźwiedziego
• orzeszki pinii lub pestki słonecznika
• wiórki parmezanu

1. Przygotowanie dania rozpoczynamy od ugotowania makaronu al dente.
2. Na patelni podgrzewamy pesto z czosnku niedźwiedziego. Jeżeli będzie zbyt gęste, można je rozprowadzić odrobiną wody z gotowania pasty.
3. Odcedzony dodajemy do pesto, mieszamy i całość podgrzewamy przez chwilę.
4. Orzeszki lub pestki słonecznika prażymy na suchej patelni. Całość posypujemy orzeszkami i wiórkami parmezanu.

Pasta z czosnku niedźwiedziego 

Jest to znakomity dodatek do wszelkiego rodzaju kanapek, placków, mięs. Do jej przygotowania potrzebne będą:

• 100 g twarogu, 
• 2 ugotowane na twardo jajka,
• 2 łyżki masła, 
• 2 łyżki jogurtu,
• łyżeczka pasty sardelowej, 
• 2 łyżki usiekanych listków czosnku niedźwiedziego, pieprz.

Przygotowanie pasty z czosnku niedźwiedziego rozpoczynamy od posiekania na drobno białek i utarcia żółtek z masłem, jogurtem, pastą, twarogiem oraz pieprzem na jednolitą masę. Następnie masę należy połączyć z listkami (może być w wersji kiszonej) oraz białkami i schłodzić.

Zupa krem z czosnku niedźwiedziego

Przepisy kulinarne z czosnkiem niedźwiedzim mają także propozycje sycących, aromatycznych, smakowitych i bardzo zdrowych kremów. To idealne przepisy z czosnkiem niedźwiedzim na zimę. Można podawać ją posypaną szczypiorkiem, z kleksem śmietany, dodatkowo z grzankami lub świeżą bagietką. Do ugotowania kremu należy przygotować:

• masło 
• 2 - 3 cebulki dymki 
• 1 - 2 ząbki czosnku 
• 1 nieduży por, tylko biała część 
• 1 L dowolnego bulionu 
• ziemniaki 
• dużą szklankę ubitych liści czosnku niedźwiedziego 
• kremówkę 
• sól, pieprz, gałkę muszkatołową
• starty parmezan 
• grzanki 
• pestki dyni 

1. Przyrządzanie rozpoczynamy od podsmażenia na maśle posiekanej dymki i czosnku.
2. Dokładamy cienko pokrojonego pora, dusimy, mieszając, aż zmięknie.
3. Całość zalewamy bulionem, dodajemy pokrojone w kostkę ziemniaki oraz liście czosnku niedźwiedziego i gotujemy do miękkości.
4. Całość miksujemy blenderem, zabielamy, przyprawiamy do smaku. Na chwilę przed podaniem posypujemy danie parmezanem, grzankami i pestkami dyni.

Zupa z czosnku niedźwiedziego

Zupa z czosnku niedźwiedziego przypadnie do gustu miłośnikom zielonych polewek. Wygląda apetycznie, jest sycąca, a co najważniejsze - zdrowa. Do jej przygotowania potrzebne są następujące produkty:

• 2 pęczki czosnku niedźwiedziego 
• 2 cebule 
• 4 ziemniaki 
• 2 łyżki masła klarowanego 
• 2 łyżki bulionu drobiowego lub jarzynowego 
• sól 
• pieprz 

Do podania:

• jajka (mogą być kurze lub przepiórcze)
• jogurt (grecki, naturalny)

1. Na rozgrzanym maśle należy zeszklić cebulę, potem dodać pokrojone w kostkę ziemniaki.
2. Po chwili smażenia trzeba całość zalać wywarem, przykryć i gotować do miękkości.
3. Czosnek umyć, łodygi odciąć i odłożyć, a liście posiekać i wrzucić do mikstury. Całość można zmiksować.
4. Zupkę należy przyprawić do smaku i podawać z ugotowanymi na twardo jajkami lub gęstym jogurtem.

Kiełbasa z czosnkiem niedźwiedzim

Czosnek niedźwiedzi jest doskonałym dodatkiem do mięs i wędlin. Doskonałej jakości kiełbasa powinna zachwycać bogactwem aromatów. Najlepsza jest oczywiście ta robiona w domu, ponieważ mamy pewność, że nie ma w niej szkodliwych konserwantów. Kiełbasa z czosnkiem niedźwiedzim wykonana w domu to wręcz arcydzieło sztuki kulinarnej. Do jej wykonania potrzebujemy:

• 60% mięsa wieprzowego z szynki, łopatki
• 40% mięsa wieprzowego typu boczek, karkówka, podgardle (10% max) – najlepszy mix tych mięs 
• 18 g peklosoli / kg mięsa 

Przyprawy na 1 kg:

• 2 g pieprzu czarnego mielonego 
• 2 g gorczycy mielonej 
• 3 g czosnku świeżego przeciśniętego przez praskę 
• 4,5 g czosnku suszonego 
• 10% zimnej wody 

Dodatkowo:

• jelita wieprzowe kaliber 26/28 mm 

Przygotowanie:

1. Pierwszym etapem w procesie samodzielnego przygotowania kiełbasy jest oczyszczenie i pokrojenie mięsa na kawałki 3×3 cm. 
2. Mięso przekładamy do pojemnika, zasypujemy solą peklową, mieszamy i odkładamy do lodówki na 48 godzin. 
3. Po dwóch dniach mięso mielimy na sitku 8 mm. Dodajemy przyprawy i wyrabiamy. 
4. Dodajemy wodę i ponownie wyrabiamy. 
5. Kolejny etap produkcji własnej kiełbasy to przygotowanie jelit. Trzeba je namoczyć w ciepłej wodzie, przepłukać pod kranem także w środku. 
6. Mięso przekładamy do nadziewarki i uzupełniamy nim jelita. Kiełbasę wieszamy na kijach wędzarniczych i osadzamy  przez 2 - 3 godziny w temperaturze pokojowej. 
7. Czas wędzenia zależy od tego, jaką chcemy mieć kiełbasę. Można ją parzyć lub podpiekać. Ostatnim etapem jest zahartowanie gorącej kiełbasy zimną wodą oraz odstawienie w chłodne i przewiewne miejsce.

Czosnek niedźwiedzi to jedno z najbardziej wartościowych ziół. Warto go uprawiać w ogródku i wykorzystywać w kuchni. Na pewno zyska na tym nasze zdrowie i samopoczucie, a dania staną się bardziej aromatyczne.