Olej rzepakowy czy słonecznikowy? Wybierz najzdrowszy olej do smażenia
Wielu miłośników gotowania i zwolenników zdrowego odżywiania może zastanawiać się, co wybrać: olej słonecznikowy czy rzepakowy? W tym artykule odpowiadamy na wszystkie pytania dotyczące tych popularnych tłuszczów roślinnych!
Mając świadomość, jak ważne jest pogłębianie wiedzy w zakresie produktów, którymi można urozmaicać przyrządzane potrawy, przygotowaliśmy wpis, który ułatwi Ci wybór najlepszego oleju do Twojej kuchni.
Oleje roślinne do smażenia – kwasy omega-3 i omega-6
Tłuszcze roślinne stanowią wyjątkowo szeroką grupę produktów, spośród których wymienić można m.in. olej kokosowy czy oliwę z oliwek. My skupimy się na dwóch olejach – rzepakowym i słonecznikowym.
W ich składzie znajdują się niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, w tym popularne kwasy omega-3 i omega-6. Ich zadaniem jest obrona organizmu przed wolnymi rodnikami, mogącymi doprowadzić np. do rozwinięcia choroby nowotworowej.
Bardzo ważnym aspektem ich działania jest ochrona układu krwionośnego przed schorzeniami takimi jak nadciśnienie tętnicze oraz miażdżyca. Niwelują one zbyt wysoki poziom cholesterolu we krwi, skutecznie obniżając stężenie „złej" frakcji (LDL) na rzecz „dobrej" (HDL).
Oleje roślinne obfitują w kwasy omega-6. Te świeżo tłoczone mogą stanowić ich świetne źródło w codziennej diecie. Nie można nie wspomnieć również o bogactwie witaminy E, która m.in. neutralizuje szkodliwe działanie wolnych rodników.
Olej słonecznikowy tłoczony na zimno i rafinowany
Można wyróżnić dwie odmiany produktu. Olej słonecznikowy rafinowany jest dokładnie oczyszczany i poddawany działaniu wysokiej temperatury. W rezultacie pozbawia się go charakterystycznego smaku, aromatu i barwy, a także części dobroczynnych wartości odżywczych.
Olej nierafinowany może skutecznie wspomagać walkę z nadwagą. Obniża on poziom cholesterolu LDL oraz trójglicerydów we krwi. Dzięki temu chroni organizm przed rozwinięciem niebezpiecznej miażdżycy. Ponadto reguluje nadciśnienie tętnicze, redukując przy tym stany zapalne.
Ten rodzaj tłuszczu jest szeroko wykorzystywany w kosmetologii. Jego cenne właściwości regenerujące i nawilżające docenianie są w pielęgnacji skóry – zmęczonej, suchej, wrażliwej oraz skłonnej do pojawiania się reakcji alergicznych. Zawdzięcza to swojemu działaniu antybakteryjnemu, przeciwzapalnemu oraz kojącemu.
Nad włączeniem nierafinowanego oleju słonecznikowego do swojej diety powinny zastanowić się również osoby chorujące na cukrzycę oraz insulinooporność, ponieważ wykazuje właściwości regulujące poziom cukru we krwi.
Olej rzepakowy – właściwości
Olej rzepakowy, podobnie jak słonecznikowy, wyróżnia się wieloma cennymi wartościami odżywczymi. Zawiera w swoim składzie zbilansowany poziom kwasów omega-3 i omega-6. Dzięki temu skutecznie wspiera pracę układu sercowo-naczyniowego i moczowego oraz łagodzi wszelkie dolegliwości dermatologiczne.
Olej z rzepaku również redukuje poziom cholesterolu LDL. Nierafinowany bardzo dobrze sprawuje się jako dodatek do sosów i sałatek, rafinowany zaś przysłuży się w czasie gotowania, pieczenia oraz smażenia. Ten produkt jest bogaty w dobroczynne fitosterole, wspierającą proces krzepnięcia krwi witaminę K, przeciwutleniającą witaminę E oraz poprawiającą kondycję skóry witaminę A.
Skład oleju rzepakowego
Olej rzepakowy zawiera w swoim składzie:
- sterole roślinne – skutecznie wspierają procesy stabilizowania poziomu cholesterolu we krwi;
- polifenole – które oddziałują przeciwnowotworowo dzięki neutralizowaniu wolnych rodników;
- nienasycone kwasy tłuszczowe omega-6 oraz omega-3 – wspomagają układ krążeniowy, pracę serca, układu nerwowego i pokarmowego, funkcjonowanie nerek, prawidłowy stan skóry.
Jak stosować olej rzepakowy tłoczony na zimno?
Jego nierafinowana forma, choć nie sprawdzi się w wypadku gotowania, może posłużyć w kuchni jako smaczny i zdrowy dodatek (w postaci surowej) do:
- sałatek,
- surowych warzyw,
- kanapek,
- past,
- mięs,
- ryb,
- sera,
- czosnku,
- dipów,
- ziemniaków,
- makaronów.
Olej rzepakowy czy słonecznikowy?
Olej rzepakowy tłoczony na zimno wyróżnia się ciemnym kolorem i lekko orzechowym aromatem. W porównaniu do słonecznikowego posiada znacznie więcej jednonienasyconych kwasów tłuszczowych przy mniejszej ilości kwasów nasyconych. Stanowi on niezwykle bogate źródło witaminy E oraz dobroczynnych kwasów omega-3.
Olej słonecznikowy charakteryzuje się jasną, słomkową barwą. Obfituje w cenne kwasy omega-6 i omega-3 oraz witaminę E. Olej rzepakowy przewyższa go, jeśli chodzi o zawartość witamin K i A.
Najzdrowszy olej do smażenia
W natłoku tak wielu produktów wiele osób zastanawia się, jaki olej do smażenia wybrać. Podczas dokonywania zakupu, warto zwrócić uwagę na punkt dymienia, czyli w jakiej temperaturze zawarte w cieczy wielonienasycone kwasy tłuszczowe utleniają się do związków niekorzystnych dla zdrowia. Olej o wysokiej temperaturze dymienia jest produktem bezpieczniejszym w przypadku obróbki termicznej.
Lepszym produktem do smażenia jest zdecydowanie rafinowany olej rzepakowy. Jego temperatura dymienia to aż 206 st. C. W przypadku produktu pozyskiwanego z nasion słonecznika (w nierafinowanej postaci) to zaledwie 107 st. C, co uniemożliwia jego wykorzystywanie do smażenia. Rafinowany dymi się w 225 st. C, jednak z uwagi na niekorzystny skład, nie jest on polecany przez dietetyków.
Oba produkty charakteryzują się niemal identyczną, wysoką kalorycznością. Dostarczają ok. 884 kcal/100 g, czyli w przeliczeniu na łyżkę stołową – 88 kcal.
Zawartość fitosteroli w tłuszczach roślinnych
Olej słonecznikowy charakteryzuje się zdecydowanie mniejszą ilością fitosteroli w porównaniu do oleju rzepakowego. Pierwszy z nich zawiera 254 mg/100 g produktu, podczas gdy drugi aż 894 mg/100 g. Dla porównania oliwa z oliwek ma ich w swoim składzie 288 mg/ 100 g.
Okazuje się więc, że olej rzepakowy nie tylko nadaje się do smażenia, ale także jest ważnym produktem w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego.
Oba oleje są bogatym źródłem kwasów omega oraz związków bioaktywnych niezbędnych do zachowania zdrowia. Pamiętaj jednak, że olej tłoczony na zimno nadaje się do spożycia wyłącznie na surowo (np. dodany do surówki).