Zapisz się do newslettera i odbierz do 15 zł rabatu na zakupy! < zobacz >
Darmowa dostawa od 50,00 zł

Gorzka czekolada – właściwości, wpływ na zdrowie, zalecana dzienna porcja w zdrowej diecie

2022-11-25
Gorzka czekolada – właściwości, wpływ na zdrowie, zalecana dzienna porcja w zdrowej diecie

Czekolada to nie tylko przysmak łasuchów. Poprawia humor, jest taką maleńką chwilą przyjemności w ciągu dnia. To nieprawda, że czekolada szkodzi (w rozsądnych ilościach!). Niezbyt dobre dla naszego zdrowia mogą być wszelkiego rodzaju podróbki czekoladopodobne. Z kolei rośnie liczba danych naukowych o korzystnym dla zdrowia wpływie flawonoidów – związków występujących w surowcach roślinnych. Zawiera je także czekolada gorzka. 

Krótko o początkach gorzkiej czekolady

Czekolada jest znana od co najmniej 3000 lat, kiedy to po raz pierwszy w Ameryce Środkowej przygotowano napój na bazie nasion kakaowca. Do Europy sprowadził ją Krzysztof Kolumb. W kulturach prekolumbijskich wierzono, że produkty na bazie kakao mają boskie pochodzenie. Były spożywane jako środek na zmęczenie, niestrawność i zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Prawdę mówiąc, nauka w dużym stopniu potwierdziła przypuszczenia przodków. Współcześnie gorzką czekoladę traktuje się jako produkt prozdrowotny. W wielu badaniach naukowych potwierdzono, że spożywanie gorzkiej czekolady może zapobiegać rozwojowi niektórych chorób.

Gorzkie czekolady wybrane dla Ciebie:

Im więcej kakao w czekoladzie, tym lepiej 

Kupując gorzką czekoladę, trzeba pamiętać, że im więcej ma kakao, tym jest zdrowsza. Uwaga na czekolady mleczne i białe – mają one bardzo niską zawartość kakao, przez co są dużo mniej zdrowe od czekolady gorzkiej oraz zawierają więcej cukru. 

Naukowcy doszli do wniosku, że umiarkowane spożywanie gorzkiej czekolady może zmniejszać ryzyko wystąpienia wielu chorób. Warto się z nią zaprzyjaźnić, nawet jeżeli na początku uważamy, że jest odrobinę za gorzka i nie do końca odpowiada naszym kubkom smakowym. Zawartość przeciwutleniaczy – flawonoidów i polifenoli w czekoladzie wzrasta wraz z udziałem masy kakaowej. Jednak jej zawartość jest bardzo zróżnicowana i wynosi od 46% nawet do 99%. Większość czekolad obecnych na rynku zawiera minimum 60-70% masy kakaowej. Jest to i tak 2-3 razy więcej niż w czekoladach mlecznych. Jak kupić dobrą ciemną czekoladę? Zajrzyj do naszego asortymentu!

Gorzkie czekolady o największej zawartości kakao:

Gorzka czekolada dla zdrowego serca

Istnieją dobre słodycze! Nie chodzi wyłącznie o batoniki z płatków i suszonych owoców. Dobra czekolada może być zdrowa i chronić przed groźnymi chorobami. Nie każda jednak ma takie właściwości. Głównie gorzka wersja zaliczana jest do zdrowych, wartościowych produktów spożywczych.

Zbiorcza analiza badań wskazuje, że u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym czekolada o zawartości 50-70% ziarna kakaowego zmniejsza ciśnienie skurczowe średnio o 5,0 mmHg i rozkurczowe o 2,7 mmHg, co przekłada się na lepszy stan zdrowia tych osób. Czekolada bogata we flawonoidy wzbudza zatem zainteresowanie naukowców wspomaganiem leczenia nadciśnienia. Jednak ostateczne wnioski będzie można wyciągnąć dopiero z długoterminowych badaniach klinicznych. Pacjenci z nadciśnieniem tętniczym muszą zazwyczaj unikać słodkości, więc z radością przyjmą wyniki badań wskazujących, że spożywanie gorzkiej czekolady jest korzystne dla ich zdrowia.

W 2013 r. po analizie literatury naukowej zespół ekspertów Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności wyraził zgodę na zamieszczanie na opakowaniu czekolady gorzkiej i kakao następującej informacji żywieniowej: „flawonole kakao przyczyniają się do utrzymania elastyczności naczyń krwionośnych, co przyczynia się do prawidłowego przepływu krwi”. Z kolei 2019 roku na łamach czasopisma Heart opublikowano wyniki metaanalizy, której przedmiotem było sprawdzenie wpływu spożycia gorzkiej czekolady na ryzyko występowania chorób układu krążenia. Ile kostek gorzkiej czekolady dziennie trzeba zjeść, aby osiągnąć zadowalający efekt zdrowotny? Badacze zaobserwowali, że osoby, które spożywają ok. 4-5 kostek dziennie, mają niższe ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych:

  • zawału mózgu (o 13,5%), 
  • udaru (o 16,3%), 
  • udaru krwotocznego (o, 17,1%), 
  • zawału serca (o 12%). 

Naukowcy odnotowali też, że wzrost spożycia o każde dodatkowe 20 g/tydzień powodował obniżenie ryzyka rozwoju choroby niedokrwiennej serca o 1,4% i chorób sercowo-naczyniowych ogółem o 1,8%. Wniosek z tych badań może być tylko jeden – im więcej spożywamy czekolady gorzkiej, tym mamy mniejsze ryzyko zachorowania na choroby układu krążenia. Oczywiście nie oznacza to, że powinniśmy jeść ją bez umiaru – zbyt wysokie ilości czekolady mogą zniszczyć zdrowie. Umiarkowane jedzenie gorzkiej czekolady zmniejsza ryzyko wystąpienia niewydolności serca. Osoby jedzące 3 porcje tygodniowo mają o 15% mniejsze ryzyko niewydolności serca. Warto podkreślić, że zarówno bardziej sporadyczne jedzenie ciemnej czekolady, jak również zbyt częste sięganie po nią (7-10 porcji tygodniowo) nie jest korzystne dla organizmu. Dietetycy zalecają umiar, bo tylko wtedy odczujemy pozytywne działanie produktu na nasz organizm i zminimalizujemy ryzyko chorób serca.

Definicja gorzkiej czekolady

Mianem gorzkiej określa się produkt, który zawiera minimum 70% kakao Najdroższe, ale najbardziej wartościowe dla organizmu czekolady mogą zawierać nawet 99 procent czystego kakao. Nasycenie tym składnikiem decyduje o wyrazistym smaku – dla jednych zbyt mocnym, gorzkim, cierpkim, dla innych zaś najlepszym ze wszystkich. Poza tym produkt zawiera m.in. magnez, potas i żelazo.

Czy gorzka czekolada jest zdrowa? Inne właściwości gorzkiej czekolady

Trudno żyć bez słodyczy. Taka mała przyjemność należy się każdemu człowiekowi. Warto sięgać po zdrowe słodycze. Nasiona z owoców kakaowca stanowiące podstawę kostki czekolady zawierają związki roślinne wspomagające regenerację organizmu. Kakao i najprostszy uzyskiwany z niego wyrób okazały się wyjątkowo obfitym źródłem flawonoli, które wspomagają regenerację organizmu. Zawarte w czekoladzie oligomeryczne procyjanidyny mają działanie antycukrzycowe oraz pomagają zapobiegać otyłości. Tabliczka o zawartości powyżej 60 proc. kakao jest najbogatszym, poza owocami sezonowymi, źródłem czynnych bioflawonoidów. Wiele badań pokazało, że zmniejsza także zagrożenie syndromem metabolicznym oraz atakami serca i wylewami.

Gorzka czekolada zawiera ponad 600 drogocennych dla zdrowia witamin i minerałów. Warto zapamiętać, że obecne w niej są: węglowodany (główne źródło energii, dla mózgu), białko, magnez, żelazo, potas, cynk, miedź, mangan, niacyna, flawonoidy, teobromina, błonnik, antyoksydanty, fenylotylamina, witaminy A, E i z grupy B, kwasy omega-6. Po spożyciu czekolady mamy lepszą koncentrację – znikają objawy zmęczenia i skutki stresu. Czujemy się tak, jakbyśmy się odrodzili z popiołów. Porcja węglowodanów, magnezu, potasu i żelaza szybko dodaje energii. Właśnie dlatego ratownicy górscy radzą, aby wędrówki w górach mieć ze sobą tabliczkę gorzkiej czekolady.

Magnez poprawia pracę układu nerwowego, podnosi sprawność intelektualną i pobudza umysł do pracy. Fenylotylaminy podnoszą poziom serotoniny. Oznacza to, że zjadając gorzką czekoladę, skutecznie zwalczamy chandrę. Zaleca się ją też ciężarnym, ponieważ pozytywnie wpływa na rozwijający się płód, a po narodzinach maluch jest bardziej pogodny i żywotny.

W celu poprawy samopoczucia nie musimy koniecznie jej jeść. Jej właściwości wykorzystywane są również w kosmetyce i medycynie. Można poddać się czekoladowym zabiegom, które relaksują i odmładzają. Ciemna czekolada ma w składzie teobrominę, która łagodzi kaszel, nie wywołując uczucia senności, w przeciwieństwie do wielu syropów. Powyższa substancja wspomaga prawidłową pracę nerek i działa delikatnie moczopędnie. Już starożytni znali i wykorzystywali zdrowotne działanie czekolady. Posługiwali się nią w leczeniu gorączki, niestrawności, bólów głowy i wielu innych dolegliwości. Warto wiedzieć, że spośród wszystkich rodzajów słodyczy, czekolada gorzka najmniej szkodzi zębom, ponieważ zawiera substancje bakteriobójcze, które chronią przed próchnicą. W Japonii opracowano już nawet pastę do zębów z ekstraktem z kakao. 

Słoik wypełniony jest startą gorzką czekoladą, która wysypała się również poza.

Gorzka czekolada – wspomagacz przy odchudzaniu

Wielu specjalistów twierdzi nawet, iż czekolada wspomaga odchudzanie, ponieważ: po pierwsze przyspiesza metabolizm, a po drugie daje uczucie sytości, dzięki czemu przyjmujemy mniej kalorii. Nie bez znaczenia jest też jej pozytywny wpływ na nasz nastrój – pozwalając sobie na drobną przyjemność, łatwiej sprostamy wyzwaniu, jakim jest przejście na dietę. 

Witaminy w gorzkiej czekoladzie

Dobrej jakości gorzka czekolada jest bogata w węglowodany, tłuszcze, a także błonnik. Ponadto, kakao zawiera w sobie witaminy z grupy B, A i E) oraz składniki mineralne (wapń, potas, fosfor, cynk, żelazo i magnez). 

Kaloryczność gorzkiej czekolady

Ile kalorii ma gorzka czekolada? To jedno z częstych zapytań w temacie czekoladowym. Gorzka czekolada o wysokiej zawartości kakao (80-90%) zawierać może nawet 590 kcal w 100 g. Jest to sporo. Obowiązuje zasada, że kaloryczność jest zależna od zawartości kakao – a co za tym idzie, także ilości wartościowych składników. Czekolada o zawartości 65% miazgi kakaowej zawiera 502 kcal/100g, ale w jej składzie jest więcej cukru. Ze względu na swoją kaloryczność i cenne wartości odżywcze, gorzka czekolada polecana jest osobom, które pracują nad utrzymaniem niskiej wagi i sportowcom. Bogata w kakao przekąska powinna znaleźć się w jadłospisie seniorów oraz dzieci w wieku szkolnym i młodzieży. 

Czekolada gorzka a cholesterol

Wokół gorzkiej czekolady narosło wiele mitów. Panuje przekonanie, że niszczy zęby czy powoduje otyłość. Jak wykazano wcześniej, wiele z tych przekonań to mity, które nauka dawno obaliła. A jak jest z relacją: gorzka czekolada a cholesterol? Wraz ze wzrostem zachorowalności na otyłość, cukrzycę typu 2, nadciśnienie tętnicze i miażdżycę rośnie zainteresowanie lekarzy i pacjentów możliwościami terapeutycznymi, jakie daje żywność i jej składniki bioaktywne. Produktem o takim prozdrowotnym działaniu jest gorzka czekolada z wysoką zawartością kakao > 70%. Flawonole w niej zawarte zmniejszają oporność przepływu krwi i obniżają ciśnienie krwi. Nie należy spodziewać się efektu jak po lekach na nadciśnienie, ale jest to na pewno dobre wytłumaczenie chęci na kawałek czekolady.

Spożywanie gorzkiej czekolady sprzyja poprawie profilu lipidowego – podnosi poziom tzw. dobrego cholesterolu HDL i obniża stężenie złego LDL. Jedzenie jej 2 lub więcej razy w tygodniu obniża ryzyko zwężenia tętnic przez blaszkę miażdżycową o 32 proc. A więc, jedzmy gorzką czekoladę w rozsądnych granicach.

Jak kupować gorzką czekoladę?

Będąc w sklepie, warto dokładnie przyjrzeć się etykiecie. Najlepiej wybierać czekoladę o zawartości masy kakaowej minimum 70%. Jest to gwarancja wyrobu dobrej jakości. Skład produktu powinien być jak najkrótszy i absolutnie nie może zawierać oleju palmowego, syropu glukozowo-fruktozowego i E476. Wysoką jakość poznaje się gładkiej konsystencji i błyszczącej powierzchni. Przy łamaniu na kawałki czekolada o jakości godnej zaufania powinna wydawać charakterystyczny trzask. Nie może się też topić pod wpływem zmiany temperatury powietrza. 

Niski udział kakao najczęściej oznacza, że jest to wyrób czekoladopodobnym. Taki wyrób może zawierać więcej tłuszczu utwardzonego, emulgatory i konserwanty – a to nie jest dobre dla naszego zdrowia, jest wręcz bardzo szkodliwe. Dlatego najlepiej przejść koło wyrobów czekoladopodobnego, nie zwracając na niego uwagi. Szczególnie niebezpieczny jest stabilizator E476, polirycynooleinian poliglicerolu. Dodawany jest on do tanich czekolad, by konsument nie wyczuł małej ilości kakao i aby łatwiej łączyły się ze sobą składniki.

Ewentualne skutki uboczne czekolady

Czy ma jakieś wady? Mimo wszystkich zalet jej nadmierne spożycie nie jest korzystne dla zdrowia. Nadmiar czekolady może skutkować nadwagą oraz dolegliwościami takimi jak bóle głowy czy zaparcia. Wiele osób pyta, ile kostek gorzkiej czekolady dziennie można zjeść? Dietetycy zalecają, aby ograniczyć swoje „łakomstwo” do 3 kostek w ciągu dnia.

Dania z gorzką czekoladą

Przyjęło się przekonanie, że gorzka czekolada nadaje się wyłącznie do deserów i wypieków. To nieprawda, ponieważ omawiany produkt ma znacznie większe zastosowanie w kuchni, również w daniach obiadowych!

Widzimy z bliska pyszną, płynną roztopioną gorzką czekoladę.

Kotleciki z indyka w pikantnym sosie czekoladowym

Do przygotowania dania potrzebujemy:

  • pierś z indyka
  • dowolną panierkę do mięsa (może być gotowana lub wykonana w domu)
  • 8 sztuk suszonych śliwek 
  • ser camembert 
  • 10 gramów gorzkiej czekolady 
  • sok pomarańczowy 
  • ketchup pikantny
  • olej słonecznikowy
  1. Przygotowanie dania rozpoczynamy od umycia, osuszenia i okrojenia z błonek piersi z indyka. Następnie kroimy plastry o grubości 1 centymetra.
  2. Okrawamy skórkę ze sera i dzielimy go na mniejsze kawałki.
  3. Na mięso nakładamy kawałek foli spożywczej i dokładnie rozbijamy. 
  4. W środek wkładamy kawałek sera oraz jedną suszoną śliwkę.
  5. Całość dokładnie zawijamy, nakładając na siebie brzegi.
  6. Mięso panierujemy w przygotowanej wcześniej panierce, po czym obsmażamy je na rozgrzanej patelni. Chwilę podduszamy.
  7. Gorzką czekoladę rozpuszczamy w kąpieli wodnej. Sok pomarańczowy łączymy z ketchupem. Dodajemy rozpuszczoną czekoladę.
  8. Kotleciki podajemy z ryżem lub ziemniakami.

Łosoś smażony na maśle, podany z puree cytrynowym oraz pikantnym sosem czekoladowym 

Eleganckie danie na kolację lub świąteczny obiad na pewno zaskoczy gości. Połączenie ryby z pikantnym sosem czekoladowym to coś niespotykanego. Jeżeli ktoś poszukuje pomysłu na oryginalne, świąteczne danie, to powyższa potrawa z pewnością zasługuje na uwagę, zwłaszcza u smakoszy ryb. Do przygotowania smażonego łososia potrzebujemy następującego zestawu składników:

  • dzwonki łososia ze skórą – 3 sztuki 
  • 3 łyżeczki masła
  • 1 szczypta soli
  • szczypta pieprzu cytrynowego 
  • 3 łyżki mąki 
  • ziemniaki obrane i pokrojone na plasterki – 700 gramów 
  • 2 łyżeczki śmietany
  • sok z cytryny 
  • wytrawne czerwone wino – 250 mililitrów 
  • miód – 125 mililitrów 
  • 2 cebule
  • świeży imbir - 3 cm kawałek 
  • tymianek 
  • gorzka czekolada – 2 sztuki 
  • 1 łyżeczka pieprzu cayenne 
  1. Przygotowanie posiłku rozpoczynamy od umycia i osuszenia dzwonków z łososia. Doprawiamy rybę solą i pieprzem cytrynowym. Obtaczamy w mące.
  2. Smażymy na rozgrzanym maśle do uzyskania złotego koloru.
  3. Ziemniaki gotujemy do miękkości. Odcedzamy i ugniatamy z masłem, śmietaną, sokiem cytrynowym na gładką masę. Doprawiamy do smaku solą i pieprzem.
  4. Mieszamy miód i wino, dodajemy pokrojoną cebulę, tymianek oraz imbir pokrojony w paski. Zagotujemy w małym garnku, aż częściowo zredukujemy płyn. Następnie gotujemy przez kolejne 15-20 minut. Odcedzamy i przelewamy do małego garnka. 
  5. Dodajemy czekoladę w kostkach. Energicznie mieszamy, aż czekolada się rozpuści, a sos zgęstnieje. Wsypujmy pieprz i wszystko ponownie mieszamy na jednolitą masę.

Ciasto czekoladowe z bananami

Ciasto czekoladowe z bananami to wspaniały deser, który ucieszy każdego łasucha. Co najważniejsze można go przygotować w kilka minut. Jest tak dobry, że znika ze stołu równie szybko. Do upieczenia powyższego ciasta potrzebujemy następujących produktów:

  • kostka masła
  • 2 tabliczki gorzkiej czekolady
  • 3 jajka
  • 3/4 szklanki cukier
  • mąka pszenna 40 g 
  • banany 400 g 
  1. Pierwszym etapem przygotowania ciasta jest wbicie do miski jajek i ubicia ich z cukrem.
  2. Do rondelka wkładamy masło i nieco je roztapiamy.
  3. Dodajemy do niego połamaną czekoladę.
  4. Gdy czekolada będzie roztopiona, wlewamy ją do miski z jajkami, cały czas ubijając.
  5. Dodajemy mąkę i bardzo dokładnie mieszamy.
  6. Z bananów zdejmujemy skórkę i kroimy w plasterki, dodajemy do ciasta i mieszamy.
  7. Formę wykładamy papierem do pieczenia i wlewamy na nią ciasto.
  8. Przysmak z czekoladą i bananami pieczemy w temperaturze 180 stopni C przez 30 minut.

Gorzka czekolada jest zdrowa, a pomysłów na jej wykorzystanie nie brakuje. Można z niej przyrządzić nie tylko desery, ale też dania obiadowe i tym samym sprawić, że obiad zje nawet mały niejadek.

Pokaż więcej wpisów z Listopad 2022

Polecane

pixel